“นิมิตร์ เทียนอุดม” ชี้ปัญหาโรงพยาบาลขาดทุนต้องดูเชิงระบบ ย้ำบริการสุขภาพคือหน้าที่รัฐ ไม่ควรคิดกำไรขาดทุน แนะสธ.ทำหน้าที่หน่วยกลาง คำนวณ “ต้นทุนจริง” เพื่อความเป็นธรรมและยั่งยืนของระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
เมื่อวันที่ 21 ต.ค. 2568 นายนิมิตร์ เทียนอุดม ประธานอนุกรรมการพัฒนาระบบติดตามการเข้าถึงบริการผู้ติดเชื้อเอชไอวี (HIV) ผู้ป่วยเอดส์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และวัณโรค กล่าวถึงประเด็นการจัดสรรงบสปสช.ทำให้รพ.ขาดทุนว่า ไม่เห็นด้วยกับการร่วมจ่ายเพราะไม่ใช่วิธีหรือทางออกที่จะแก้ปัญหาเรื่องเงิน
ส่วนประเด็นเมื่อพูดถึงโรงพยาบาลขาดทุนต้องดูในเชิงรายละเอียด เบื้องต้นมองว่าโรงพยาบาลของรัฐถือเป็นบริการสาธารณะที่รัฐต้องจัดให้เพื่อให้บริการด้านสุขภาพสำหรับประชาชน ฉะนั้นไม่ควรเอามาคิดเรื่องกำไรขาดทุน เพราะรัฐต้องอุดหนุนเพื่อให้บริการเหล่านี้อยู่ได้ เพราะเป็นบริการที่สำคัญและจำเป็นต่อการมีคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน
นอกจากนี้ รายรับของหน่วยบริการมีส่วนที่ชัดเจน อย่างโรงพยาบาลในหลักประกันสุขภาพ อย่างผู้ป่วยนอก จะมีงบประมาณเหมาจ่ายผู้ป่วยตามจำนวนประชากร ฉะนั้นเมื่อได้เงินแล้วเท่ากับว่าต้องการันตีรายได้ระดับนึงแล้วว่าถ้ามีประชากรเท่านี้งบประมาณเหมารายหัวจะเป็นกี่บาท ซึ่งนี่จะเป็นรายได้ของโรงพยาบาลที่ชัดเจน และคำว่าเหมาจ่ายคือไม่เรียกคืน แต่ที่ผ่านมาจะเห็นว่า อย่างเช่นโรงพยาบาลรับผิดชอบคน 1,000 คนต่อปี ไม่ใช่แค่เฉพาะผู้ป่วยนอกเท่านั้น เพราะฉะนั้นจะมีเงินรายได้ที่มาจากการเหมาจ่ายนอกเหนือเป็นรายได้หลักของโรงพยาบาล
นายนิมิตร์ กล่าวอีกว่า ส่วนกรณีของผู้ป่วยใน ที่โรงพยาบาลจะได้รับรายได้นี้ก็ต่อเมื่อมีการให้บริการถ้าหากให้บริการเยอะก็จะได้รายได้เยอะ แต่ต้องมีรายละเอียดว่าการคีย์เบิกและบางครั้งหมออาจลงไม่ละเอียดหรือลงแล้วเบิกได้น้อยกว่าความเป็นจริงฉะนั้นเรื่องนี้ต้องเป็นเรื่องที่ต้องมาหารือกันและตรวจสอบว่าจะคีย์ข้อมูลแบบไหนถึงจะถูกต้องและเป็นไปตามข้อเท็จจริง
ที่ผ่านมาอาจมีโรงพยาบาลบางแห่งอาจไม่ตรงไปตรงมาในการบันทึก บางครั้งอาจบันทึกได้มากกว่าเกินความเป็นจริง เพราะฉะนั้นโรงพยาบาลต้องมีกลไกกำกับในเรื่องนี้ด้วย เพราะถ้าหากหนึ่งโรงพยาบาลคีย์เบิกเกินกว่าความเป็นจริง เท่ากับว่าไปเอาเงินของโรงพยาบาลอื่นที่ควรจะได้ อีกประเด็นที่สำคัญคือขณะนี้โรงพยาบาลเมื่อให้บริการผู้ป่วยแล้วได้รายได้ต่ำกว่าความเป็นจริง เรื่องนี้ต้องไปดูสาเหตุด้วย และจำเป็นต้องมารือว่าราคาที่ต่ำกว่าต้นทุนจะต้องปรับเปลี่ยนอย่างไร
“มองว่าหน่วยบริการทั้งหมดต้องแสดงต้นทุน กระทรวงสาธารณสุขอาจต้องทำหน้าที่เป็นหน่วยกลางที่จะช่วยหาต้นทุนที่แท้จริง เพราะกระทรวงสาธารณสุขถือเป็นผู้มีส่วนได้เสียโดยตรงกับเรื่องนี้ เพราะถ้าหากคำนวณต้นทุนให้สูงจะได้เงินเยอะ หรือถ้าคำนวณได้เงินต่ำจะได้เงินน้อย เพราะฉะนั้นความน่าเชื่อถือตั้งเกณฑ์ตรงกลางกระทรวงสาธารณสุขมีหรือไม่” นายนิมิตร์ กล่าว
“เราไม่ต้องมาเถียงกันเรื่องกำไรขาดทุน แต่ต้องมามาคุยกันว่าจะแสดงต้นทุนค่าบริการกรณีผู้ป่วยในที่ใกล้เคียงกับต้นทุนจริงอย่างไร และใครจะเป็นคนทำ อย่างไรก็ตามสำคัญคือต้องทำให้บริการสาธารณสุขดีขึ้นได้และมีประสิทธิภาพ”
